Op 8 november 2019 bestaat 'skeyes' exact 1 jaar. Ondanks zijn korte geschiedenis heeft het autonoom overheidsbedrijf reeds een zeer turbulente periode achter de rug.

De sociale acties van de luchtverkeersleiders in het voorjaar waren een reactie op de impact van het asociale en repressieve beleid dat skeyes voert. De recente berichtgeving over praktijken bij De Lijn en andere overheidsbedrijven zijn ons niet onbekend.

BGATC wenst hierbij de huidige situatie vanuit het oogpunt van de verkeersleiders te schetsen.

Het is misschien wel symbolisch dat exact 1 jaar na de naamsverandering alweer een cruciaal Paritair Comité gepland staat met enkele ingrijpende voorstellen: een aanpassing van het arbeidsreglement en het verhogen van de flexibiliteit voor het bedrijf ten koste van het familiale en sociale leven van de verkeersleiders. Iedereen met kinderen snapt ongetwijfeld dat het invoeren van 'flex' diensten (waarbij men slechts 8 dagen op voorhand weet welke shift men moet presteren) en stand-by diensten (waarbij men soms tot 's nachts beschikbaar moet zijn om te komen werken) een enorme impact heeft. Zeker als het gaat over een derde van alle shifts...

CEO Johan Decuyper leidt sedert eind 2013 het autonome overheidsbedrijf als ware het een privé-bedrijf: statuten en reglementen worden eenzijdig aan de kant geschoven, en zelfs de Arbeidswet wordt met regelmaat van de klok overtreden.

Ook tekenend voor het beleid is de invulling van de sociale dialoog: in plaats van constructief naar oplossingen te zoeken met het personeel, forceert de CEO persoonlijk akkoorden in achterkamertjes... Decuyper vond hiervoor al meerdere keren de nodige steun bij de socialistische vakbond, die zijn kans mooi zag om bepaalde voordelen binnen te halen voor andere personeelsgroepen. Helaas ging dit net ten koste van de groep luchtverkeersleiders, die ondanks de vele tekorten, reeds vele jaren inspanningen geleverd hebben voor het bedrijf.

In realiteit wordt het bedrijf geleid door een triumviraat: naast de CEO zijn het de COO, ex verkeersleider Peggy Devestel, en de huisadvocaat Dirk De Meulemeester die zonder tegenspraak de lakens uitdelen. Iedereen die een andere mening geeft, mag beschikken. skeyes is al toe aan zijn 5e HR manager in 5 jaren...

Ook het repressieve beleid van skeyes neemt steeds grotere proporties aan: voor elke afwezigheid wordt een controlearts gestuurd, verkeersleiders in rust worden dagelijks bestookt met berichten om te komen werken, en bij grote tekorten worden mensen op intimiderende wijze opgevorderd via een DHL-koerier. Eén verkeersleider is reeds 2 jaar geschorst wegens vermeende beschuldigingen aan de CEO en zijn familie.

Het lijkt erop dat skeyes ook een missie heeft om BGATC in diskrediet te brengen: na een ongefundeerde ingebrekestelling aan het adres van de vorige voorzitter in 2016, beschuldigde dhr Decuyper in 'De Zevende Dag' openlijk de huidige voorzitter van vermeende onwettige afwezigheden. Na een intern onderzoek, werd deze echter vrijgesproken, en werd de voorgestelde tuchtmaatregel ingetrokken.

Opvallend hoe de skeyes media machine op volle toeren blijft draaien: met regelmaat van de klok worden goed-nieuws berichten over bereikte akkoorden, nieuwe aanwervingen en veiligheid de wereld ingestuurd.  

Echter, waar skeyes in de pers officieel het personeelstekort blijft ontkennen en de talloze sluitingen en vertragingen afdoet als sabotage door valse ziektemeldingen, argumenteert ze in een rechtszaak (aangespannen door Brussels Airport en enkele luchtvaartmaatschappijen) niet verantwoordelijk te zijn voor die sluitingen en vertragingen, aangezien alle ziektemeldingen terecht werden bevonden door controleartsen. skeyes kan wel degelijk beter omgedoopt worden tot 'Lies'.

De basis van alle problemen is een structureel personeelstekort, dat zich vooral manifesteert in het nationale verkeersleidingscentrum Canac, waar tekorten op de dienst ACC oplopen tot 25%.

Al vele jaren wees BGATC zowel vorig als huidig management op de nood aan aanwervingen en opleidingen van nieuwe verkeersleiders. Echter, de drang naar besparingen oversteeg de ratio.

skeyes wordt hierdoor al jaren geconfronteerd met grote tekorten. Een aanwervingsgolf die startte in 2016, werkte die tekorten op de torens ondertussen weg, maar veranderde niks aan de problemen in Canac. Ook een campagne die buitenlandse verkeersleiders naar België moest lokken, leverde uiteindelijk slechts 3 versterkingen op... Logisch, gezien het verschil in werkvoorwaarden met buitenlandse collega's.  

Reeksen tot 12 opeenvolgende werkdagen, gevolgd door 1 of 2 rustdagen, waren eerder regel dan uitzondering geworden.

Het zogeheten planningsmechanisme -dat zou moeten ingaan vanaf 1 februari 2020- werd voor de zoveelste keer geëtaleerd als dé oplossing. In realiteit werd vooral de voordelige nachtenregeling van verkeersleiders in de prullenmand gegooid. Het feit dat skeyes geen enkele garantie wil en kan geven over het aantal te presteren dagen of het minimaal aantal in te plannen rustdagen, belooft weinig goeds.

De laatste 3 jaren zochten ook reeds meer verkeersleiders andere oorden op dan in de 20 jaren ervoor... Waar rook is, is vuur!

Ondertussen lopen ook meerdere rechtszaken van verkeersleiders tegen de werkgever. Mails en vragen blijven simpelweg onbeantwoord en skeyes stuurt aan op confrontatie i.p.v. dialoog.

Ook de politieke wereld laat simpelweg betijen. Meerdere communicaties om de huidige situatie van personeelstekorten en wetsovertredingen aan te klagen, blijven onbeantwoord door de federale ministers. Voogdijminister Bellot schijnt de ernst van de situatie niet in te zien, en hoopt vooral de MR kiezers uit de Brusselse rand te ontlasten van vlieglawaai. Ook de andere ministers lijken geen bezwaren te hebben tegen het feit dat skeyes -als autonoom overheidsbedrijf- zich boven de interne, Belgische en Europese regelgeving stelt. Alles voor de continuïteit van de operaties...

BGATC hoopt dat die kortzichtigheid niet het einde wordt van skeyes...